Demeter

Demeter (z malowidła ściennego w Pompejach)

Demeter (matka zbóż) - archaiczne bóstwo greckie, czczone przede wszystkim w Tessalii, potem w Arkadii, w Eleusis i na Krecie. Była boginią ziemi i monogamicznego małżeństwa. Kult Demetry miał styczność z kultem Hadesa. Z drugiej strony łączono Hadesa z Persefoną, boginią, po chodzącą prawdopodobnie z Peloponezu. Bardzo wcześnie połączono obie boginie jednym mitem, czyniąc z Persefony córkę Demetry.

Mit grecki

Bardzo rozpowszechniona legenda orficka opowiada, że Persefona pod zas zabawy z córkami Okeanosa (Oceanu), została porwana przez boga piekieł, Hadesa. Strapionej matce zdradza słońce tajemnicę porwania jej córki. Demeter, obrażona na bogów, którzy do tego porwą nią dopuścili, udaje się do Eleusis, gdzie zostaje gościnnie przyjęta w pałacu Keleusa. Lecz w żałobie swojej przestaje się troszczyć o urodzaje zbóż, których jest panią. Ziemię nawiedza straszna klęska głodu. Ludzie przestają bogom składać ofiary i stroskany Zeus nakazuje Hadesowi zwrócić matce Persefonę, przynajmniej na sześć miesięcy co roku. Przy wyjściu córki ze świata podziemnego uradowana Demeter przyozdobiła ziemię kwieciem wiosny, które na znak żałoby zamiera, gdy Persefona powraca do swego ponurego małżonka. Mylnem jest rozpowszechnione zdanie, że to piękne podanie ma symbolizować od wieczny bieg natury i zmianę pór roku, gdyż to znaczenie uzyskały te mity dopiero później po zlaniu się kultu Demetry z kultem Persefony.

Rzymski odpowiednik

Rzymianie przejęli ten mit grecki, jak tyle innych, utożsamiając Demetrę z Cererą, a Persefonę z Proserpiną. Według poetów łacińskich miejscem porwania Proserpiny miała być Enna na Sycylji.

Demeter w sztuce

Sztuka grecka pozostawiła nam liczne posągi i płaskorzeźby bogini, nieraz wybitnej wartości artystycznej (zwłaszcza posąg z Cherchel z okresu klasycznego). Demeter w rozumieniu artystów greckich jest jako uosobienie macierzyństwa i powagi kobiecej, piękną, o dojrzałych kształtach matroną, często z koroną z kłosów na głowie i z kwiatem maku w ręku. (UT)

Prawdopodobnie cały tekst Encyklopedii Tradycji w pochodzi z jakiegoś starego czasopisma, przedwojennej książki lub którejś ze starych polskich encyklopedii, słownika wydanego przed II wojną światową (na końcu tekstu powinien się znajdować się odsyłacz do odpowiedniej książki lub czasopisma). Tekst nie był poprawiany pod względem merytorycznym i dlatego nie jest aktualny.

Możesz go uaktualnić, oddzielając swój komentarz lub obszerniejsze hasło linią ciągłą (-----), ale hasła oryginalnego NIE ZMIENIAJ - pamiętaj, że ET to przede wszystkim miejsce przechowywania starych, nieaktualnych haseł encyklopedycznych.

PAMIĘTAJ: Ten tekst to ciekawostka i nie nadaje się na ściągawkę do szkoły i nie powinien też być traktowany jako jedyne źródło wiedzy na ten temat!